Trà Sen là một loại trà đặc biệt mang trong mình những nét đẹp tinh tế và hương vị độc đáo. Với lịch sử lâu đời và nền văn hóa trà phong phú, Trà Sen đã trở thành một biểu tượng của sự thanh tao và sự tinh tế trong nghệ thuật trà. Hãy cùng Thuận Trà Tân Cương khám phá những khía cạnh quan trọng của Trà Sen qua tìm hiểu về cách ướp các loại trà sen để đạt được chất lượng tốt nhất, cùng những công dụng tuyệt vời mà Trà Sen mang lại cho sức khỏe và tinh thần, đồng thời khám phá cách bảo quản để lưu giữ hương vị đặc trưng của trà trong thời gian dài.
1. Giới thiệu về Trà Sen
Trà Sen Tây Hồ, hay còn được gọi là chè sen Tây Hồ, là một loại trà đặc biệt được tạo ra từ sự kết hợp tinh tế giữa Trà Nõn Tôm Tân Cương và Hoa Sen Bách Diệp. Quá trình chế biến chè sen bắt đầu bằng việc hái những bông sen tươi sáng sớm, sau đó chỉ sử dụng phần gạo sen duy nhất để ướp chung với trà.
Quá trình ướp trà sen kéo dài từ 7 đến 10 ngày, với số lần ướp thường từ 4 đến 7 lần để đạt được một mẻ trà thành công. Đặc điểm độc đáo của chè sen Tây Hồ là cánh trà nhỏ và hương thơm tự nhiên của hoa sen. Khi thưởng thức, bạn sẽ trải qua một trải nghiệm vị chát dịu đầu tiên, sau đó là vị ngọt đậm đà, lưu lại trong cổ họng suốt một thời gian dài. Hương vị đặc biệt này khiến cho trà sen trở thành niềm đam mê của nhiều người khi thưởng thức.
Trà Sen Tây Hồ được sản xuất từ những bông sen tươi mà không cần thêm bất kỳ hương liệu nào, và không sử dụng phẩm màu hoặc chất bảo quản nào, đảm bảo chất lượng tự nhiên của trà. Hình thức của trà sen không có sự khác biệt lớn so với nhiều loại trà khác, như trà Thái Nguyên hay trà xanh, với lá to, sợi mềm và thấm hương tốt. Tuy nhiên, điểm khác biệt lớn nhất của trà sen nằm ở quá trình sao và tẩm hương. Để sản xuất chè sen, lá chè phải được hái từ những đồi chè, vùng chè có điều kiện tự nhiên, khí hậu, địa hình và thổ nhưỡng phù hợp.
2. Quá trình sản xuất Trà Ướp Sen
Để làm trà sen, quy trình bắt đầu bằng việc thuê người hái hoa sen đang nở rộ cùng với lá sen già. Sau đó, trà được ủ trong hoa sen tươi. Nghệ nhân sau đó sử dụng lạt tre để gói trà sen cẩn thận bằng lá sen và cắm nó vào nước. Sau khoảng 5 - 10 ngày, trà sen đã sẵn sàng để sử dụng. Khi trà sen được pha trong nước, nước sẽ có màu trà xanh đẹp và mang một mùi thơm nhẹ nhàng vô cùng ngon miệng. Trà sen được gói trong bông hoa sen, và hương thơm của sen tỏa ra và ngấm vào trà nhờ việc gói cẩn thận bằng lá sen. Điều này tạo nên hương vị thơm ngon khó cưỡng của trà sen. Trà sen không chỉ đơn giản là một thức uống mà còn là tinh hoa của người nghệ nhân làm trà.
Quá trình làm trà sen không hề đơn giản. Nó ẩn chứa triết lý nhân sinh cao quý và nhân phẩm thanh cao của người Việt. Trà sen mang hương thơm nhẹ nhàng, thoang thoảng với hậu ngọt và đắng nhẹ nơi đầu lưỡi. Đây là loại trà được coi là báu vật mà bất kỳ "quan khách" nào cũng muốn thưởng thức.
Để làm trà sen ngon, người làm cần chọn nguyên liệu phù hợp để ướp trà sen. Đầu tiên, bông sen tươi vào sớm mai được chọn để đảm bảo hương thơm thanh khiết và khó phai. Loại trà dùng để ướp cùng hoa sen cũng cần có hương thơm và hậu vị ngọt sâu. Hiện nay, có hai dòng trà phổ biến đáp ứng được yêu cầu này. Đó là trà shan tuyết, có hương thơm mạnh mẽ và sâu lắng, và trà Tân Cương Thái Nguyên, với hương cốm non dịu nhẹ và vị ngọt sâu. Trà Móc Câu Thái Nguyên cũng là một lựa chọn thích hợp do hương cốm non tương đồng với hương hoa sen.
Sau khi đã chọn các nguyên liệu, quy trình tiếp theo là ướp sen. Hiện có hai phương pháp phổ biến để ướp trà sen: ướp khô bằng gạo sen và ướp xổi nguyên bông sen. Cả hai phương pháp này đều mang lại hương vị đặc biệt cho trà sen.
2.1 Trà khô ướp với gạo sen
Để có được một gói trà sen thượng hạng thơm ngon, cách ướp trà bằng gạo sen đòi hỏi nghệ nhân phải dành nhiều thời gian và công sức. Quy trình này bao gồm các bước sau:
Bước 1 - Chuẩn bị gạo sen: Để thu hoạch gạo sen chất lượng, thời gian hái hoa sen là yếu tố quan trọng nhất. Điều quan trọng là chọn thời điểm tốt nhất để hái bông sen, thường khoảng 5h sáng khi búp sen vừa chớm nở. Lúc này, gạo sen sẽ giữ được mùi hương và tinh túy trong hoa sen. Sau khi hái, nghệ nhân tác cánh hoa và lấy gạo sen bên trong.
Bước 2 - Ướp trà với gạo sen: Sau khi có gạo sen, tiến hành ướp trà xanh. Đầu tiên, chuẩn bị một thúng phẳng đáy và lót lá sen lên đáy thúng. Rải đều xen kẽ một lớp trà và một lớp gạo sen cho đến khi hết. Sau đó, đem ủ qua đêm.
Bước 3 - Lặp lại quá trình ướp: Tiếp theo, đem phần trà đã ướp qua đêm tiếp tục sàn bỏ gạo sen cũ. Rải đều một lớp gạo sen mới và lớp trà xen kẽ, sau đó đem đi sao tiếp. Quá trình này lặp lại từ 5 đến 7 lần để trà thấm hương sen.
Bước 4 - Xao khô trà: Sau khi ướp xong, tiến hành xao khô trà. Có thể sử dụng bếp lửa truyền thống hoặc máy sấy để xao khô nhanh hơn.
Để trà có hương vị đậm đà và giữ hương lâu, nhiều người thực hiện quy trình ướp trên từ 5 đến 6 lần trước khi sử dụng. Tuy quy trình ướp trà bằng gạo sen đòi hỏi chi phí và công sức cao hơn so với ướp trà thông thường, nhưng nó mang lại hương vị đặc trưng và đáng nhớ. Trà sen ướp hoa thật là một loại trà được lòng trà nhân, khi trà Thái Nguyên được ướp cùng gạo sen, mùi hương từ gạo sen kết hợp với hương trà tạo ra một hương vị đậm đà và khó quên. Đặc biệt, trà sen ướp hoa thật có khả năng lưu hương, giữ được hương thơm đặc trưng trong suốt một thời gian dài, có thể kéo dài đến 2-3 năm sau khi ướp.
2.2 Trà ướp xổi nguyên bông sen tươi
Cách ướp trà sen xổi bằng nguyên bông sen mang đến một phương pháp độc đáo để tạo ra một thức uống trà đặc biệt. Thay vì ướp trà khô bằng gạo sen, cách ướp trà sen xổi được thực hiện bằng cách ngâm trực tiếp trà vào bông sen tươi ngay tại đầm sen. Quá trình này tạo ra một hương thơm tươi mát khác biệt, ngắn hơn so với cách ướp truyền thống bằng gạo sen.
Vào sáng sớm, nghệ nhân sẽ lựa chọn những bông hoa sen vừa mới chớm nở và còn e ấp. Có hai lựa chọn cho quá trình ướp trà sen: ướp tại đầm hoặc mang về nhà để ướp. Khi ướp tại đầm, trà sẽ mang lại hương thơm tươi mát hơn, nhưng không dễ kiểm soát được nhiệt độ và độ ẩm liên tục tại hồ sen. Trong khi đó, ướp trà tại nhà dễ dàng kiểm soát các điều kiện này, nhưng không có hương thơm tươi mát như ướp tại đầm.
Quy trình ướp trà sen xổi sẽ được thực hiện như sau:
Bước 1 - Chuẩn bị búp sen: Người làm trà nhẹ nhàng tách rời các cánh trà một cách cẩn thận để lộ ra đài sen và hạt gạo sen nhỏ nằm trên đó. Đây là phần chứa hương thơm của sen. Mỗi bông sen như vậy có từ 10-20g trà, tùy thuộc vào kích thước của búp sen.
Bước 2 - Cho trà vào búp sen: Khi đưa trà vào búp sen, sử dụng muỗng gỗ để xúc trà vào búp, tránh để hơi tay làm lẫn tạp chất vào trà.
Bước 3 - Cột búp trà sen: Nhẹ nhàng đóng lại các cánh sen và dùng dây cột chéo bông sen để giữ cho các cánh hoa không bung ra. Việc này đảm bảo rằng hương thơm của sen được lưu giữ hoàn toàn bên trong búp sen. Quá trình ướp trà sen nguyên bông sẽ được thực hiện theo các bước này.
Bước 4 - Cho bông sen vào nước: Cuối cùng, cắm lại những nhánh sen vào nước để sen tiếp tục trao đổi chất và hương sen bên trong toát ra tự nhiên hơn, hoà quyện vào từng cánh trà nhỏ. Sau một ngày và một đêm, quá trình ướp sen xổi nguyên bông sẽ hoàn thành.
Cách ướp trà sen xổi bằng nguyên bông sen tạo ra sản phẩm trà sen xổi độc đáo, nổi danh khắp các phố phường. Quá trình ướp trà vào bông sen tươi được thực hiện bằng cách đặt trà vào phần giữa bông hoa sen, sau đó cẩn thận bọc lại các cánh hoa để ướp qua đêm. Trong suốt quá trình này, trà hút lấy hương thơm của hoa sen và kết hợp với hương vị trà để tạo nên một thức uống cuốn hút.
2.3 Lưu ý khi làm Trà Sen
Khi làm trà sen, lưu ý chọn loại sen hàm tiếu, tức là sen xốp cánh, và chọn cây sen dự kiến sẽ nở vào sáng sớm.
Nếu sử dụng trà sen trong nhà, không cần quá khắt khe khi chọn sen, và có thể hái vào cuối chiều để uống vào sáng hôm sau.
Hạn chế hái sen bằng tay để tránh làm dập cánh sen. Sử dụng kéo để cắt nhành sen, giữ cho bông sen không bị hư hại khi đặt vào nước.
Lấy trà ra khỏi sen cẩn thận để không làm hỏng bông hoa. Sau khi lấy trà, cắm lại bông sen vào nước để bông sen vẫn nở như bình thường, giữ được hương thơm và hương vị tươi ngon của trà sen.
3. Công dụng của Trà Ướp Sen
Trà sen Tây Hồ có nhiều công dụng hữu ích cho sức khỏe. Uống trà sen đều đặn hàng ngày giúp xua tan cảm giác mệt mỏi, làm sảng khoái tinh thần và tỉnh táo hơn. Ngoài ra, trà sen còn có các công dụng sau:
Giảm cholesterol và nguy cơ bệnh tim mạch: Trà sen giúp giảm hàm lượng cholesterol trong máu và ngăn ngừa các bệnh liên quan đến tim mạch. Đặc biệt, người già và những người có bệnh tim mạch được khuyên uống trà sen thường xuyên.
Hỗ trợ giảm nguy cơ tiểu đường: Uống trà sen đều đặn hàng ngày giúp giảm lượng đường trong máu một cách hiệu quả, từ đó giảm nguy cơ mắc tiểu đường.
Hạn chế nguy cơ bệnh gan: Trà sen có tác dụng hạn chế nguy cơ mắc các bệnh về gan.
Tốt cho răng miệng và phòng chống dị ứng: Trà sen có tác dụng tốt cho sức khỏe răng miệng và giúp phòng chống nguy cơ bị dị ứng.
Hạn chế hấp thụ chất béo xấu: Trà sen giúp giảm hấp thụ cơ thể chất béo xấu.
Thanh lọc cơ thể và hỗ trợ giảm cân: Uống trà sen đều đặn hàng ngày giúp thanh lọc cơ thể và hỗ trợ quá trình giảm cân.
Cải thiện chứng mất ngủ: Trà sen giúp cải thiện chứng mất ngủ và giảm căng thẳng tinh thần.
Kiểm soát nhịp tim và đường huyết: Trà sen chứa các chất ancaloit isoquinoline giúp kiểm soát nhịp tim ổn định và đường huyết trong cơ thể.
Giúp thanh nhiệt và giải độc cơ thể, cải thiện đường tiêu hóa.
Hỗ trợ giảm cân, giảm cholesterol xấu và lượng mỡ thừa trong máu.
Giảm lượng axit dạ dày và ngăn ngừa một số bệnh phụ khoa.
Cải thiện chứng thiếu máu: Trà sen giúp tái tạo tế bào máu và cải thiện triệu chứng liên quan đến bệnh thiếu máu.
Hỗ trợ xương chắc khỏe: Chất phốt pho có trong hoa sen giúp cải thiện các chứng liên quan đến xương khớp và đau nhức khớp.
Nâng cao sức đề kháng: Trà sen tăng cường hệ thống miễn dịch và giúp hạn chế mắc bệnh viêm nhiễm.
4. Hướng dẫn pha trà Ướp Sen
4.1 Các bước pha
Bước 1: Chuẩn bị nguyên liệu và dụng cụ
Đầu tiên, hãy chuẩn bị đầy đủ các nguyên liệu và dụng cụ cần thiết để pha trà sen. Bạn sẽ cần có trà sen chất lượng tốt, ấm trà, dụng cụ lọc trà, dụng cụ để gắp trà, nước sôi pha trà và chén uống trà.
Bước 2: Tráng ấm và chén uống trà
Trước khi bắt đầu pha trà sen, hãy tráng ấm và chén uống trà bằng nước sôi. Việc này giúp tiệt trùng và làm ấm chén pha trà, đồng thời cân bằng nhiệt độ.
Bước 3: Tráng trà
Sau khi tráng ấm, tiếp theo là tráng trà. Đặt trà sen vào trong ấm và châm nước có nhiệt độ khoảng 80 độ C vào ấm. Sau đó, hãy rót hết nước tráng ra để đánh thức các lá trà. Điều này giúp trà nở nhanh hơn và thoát hương một cách hiệu quả.
Bước 4: Pha trà
Tiến hành pha trà sen theo các bước sau:
Đầu tiên, châm khoảng 200ml nước sôi vào ấm có nhiệt độ khoảng 75oC - 80oC và hãm trong khoảng 20 - 25 giây.
Sau đó, rót trà từ trong ấm ra chén thông qua một chiếc lọc trà. Hãy chắc chắn không để lại nước trong ấm. Quá trình lọc trà này giúp giữ lại những xác trà nhỏ để nước trà trở nên trong suốt và tinh khiết hơn.
Tiếp theo, rót nước trà từ chén Tống sang chén Quân để thưởng thức hương vị thơm ngon đặc biệt của trà sen. Đồng thời, việc này cũng giúp duy trì tinh thần uống trà truyền thống với ý nghĩa về sự công bằng và đồng cảm.
Với cách pha trà sen này, bạn sẽ phải tuân thủ các bước trên để đảm bảo hương vị trà sen thơm ngon và đậm đà. Lưu ý rằng trà sen uống ngon nhất trong 6 tuần sau khi được sản xuất, vì vậy hãy chọn trà sen tươi mới để tận hưởng hương vị tốt nhất.
►Xem thêm: Trà xanh có tốt không? Lưu ý cách pha trà và đối tượng thưởng thức phù hợp
4.2 Lưu ý khi uống Trà Sen
Khi uống trà sen, có một số điều cần lưu ý để đảm bảo sử dụng đúng cách và tránh tác dụng phụ. Dưới đây là những điểm quan trọng cần chú ý:
Trà sen có tính hàn, do đó người có huyết áp thấp nên hạn chế uống. Nếu cần sử dụng, nên uống trong khoảng thời gian ngắn (5-7 ngày) và không liên tục.
Mặc dù trà sen có tác dụng ngăn ngừa bệnh phụ khoa, nhưng sử dụng liên tục trong 3 tháng có thể gây yếu sinh lý cho cả nam và nữ.
Để đạt được hiệu quả giảm cân từ trà sen, nên uống đều đặn trong khoảng 1-2 tháng và kết hợp với luyện tập thể dục. Tránh nhịn ăn khi uống trà sen để tránh tụt huyết áp.
Người có thể trạng yếu, gầy nên hạn chế uống trà sen hàng ngày, có thể pha loãng khi uống.
Phụ nữ mang thai và cho con bú không nên uống trà sen.
Thời gian tốt nhất để uống trà sen là trước bữa ăn 1-2 tiếng. Tránh uống quá gần giờ ăn để không ảnh hưởng đến quá trình tiêu hóa thức ăn. Nếu uống sau bữa ăn, nên chờ ít nhất 1 tiếng.
Không nên pha trà sen cùng với các loại trà khác hoặc các thành phần khác, vì điều này có thể làm giảm hiệu quả của trà và không đảm bảo giá trị dinh dưỡng.
Khi sử dụng trà sen để giảm cân hoặc hỗ trợ điều trị bệnh, nên ngừng uống trong thời kỳ kinh nguyệt. Trà sen có tác dụng co bóp và cầm máu, có thể gây chứng mệt mỏi và đau nhói ở bụng dưới.
Trong đông y, sen khắc với dầu tung, cỏ linh lăng và bạch ngân. Do đó, khi uống trà sen, tránh ăn chung với ba loại thảo mộc này.
5. Cách bảo quản Trà Sen
Sử dụng túi hút chân không và gói trà lại: Đối với trà sen hồ Tây ướp theo kiểu truyền thống, hãy sử dụng túi hút chân không để bảo quản. Sau đó, gói trà lại để tránh tiếp xúc với không khí và ánh sáng.
Lưu trữ trong khu vực mát mẻ: Chọn những khu vực mát mẻ và không có ánh nắng trực tiếp chiếu vào để lưu trữ trà. Ánh sáng mặt trời và nhiệt độ cao có thể làm mất mùi thơm và hương vị của trà sen.
Buộc kín miệng túi trà: Nếu đã cắt ra từ gói trà, hãy sử dụng dây thun để buộc chặt miệng túi. Đối với trà sen gói, hãy sử dụng kẹp chuyên dụng để bảo quản gói trà.
Lưu trữ trong tủ lạnh: Bạn có thể bảo quản trà sen trong tủ lạnh, đặc biệt là đối với những gói trà nguyên. Trà sen thích tiết trời lạnh, do đó việc để trong tủ lạnh sẽ giúp kéo dài thời gian bảo quản. Tuy nhiên, chỉ áp dụng cho túi trà chưa cắt để tránh lẫn mùi làm hỏng chất lượng trà.
Bảo quản trà sen ướp xổi: Đối với trà sen ướp xổi, hãy lưu trữ trong tủ đông chuyên dụng hoặc trong ngăn đá tủ lạnh. Tuy nhiên, trà sen ướp xổi nên được sử dụng càng nhanh càng tốt để tránh mất đi hương vị.
Hút chân không và bảo quản trà khô: Đối với trà sen xổi sấy thăng hoa chop khô, hút túi chân không và bảo quản như trà khô. Không cần bỏ vào tủ đông.
Tránh ánh sáng mặt trời: Để trà sen không mất mùi thơm và hương vị, tránh đặt nó dưới ánh sáng mặt trời. Ánh sáng và nhiệt độ có thể làm mất đi hương thơm và làm nhạt vị của trà sen.
Đựng trong hộp kín không có ánh sáng xuyên qua: Để đảm bảo chất lượng và hương thơm của trà sen không bị ảnh hưởng, hãy đựng trà trong hộp kín không cho ánh sáng xuyên qua hoặc trong hộp thủy tinh sẫm màu.
Tránh môi trường ẩm ướt: Trà sen dễ bị ẩm mốc trong môi trường ẩm ướt. Hãy tránh để trà ở những nơi có độ ẩm cao để duy trì chất lượng và tuổi thọ của trà.
Tránh tiếp xúc với mùi khác: Mùi hương của trà sen dễ bị ảnh hưởng bởi mùi khác.
6. Tổng kết
Tìm hiểu tất tần tật về trà Sen giúp hiểu cách ướp, phân loại, công dụng và bảo quản hương vị. Ướp trà Sen cần chọn lá sen tươi mới, xử lý cẩn thận. Trà Sen thư giãn, giảm căng thẳng, tăng cường miễn dịch, cải thiện tiêu hóa và ngăn ngừa bệnh phụ khoa, hỗ trợ giảm cân. Bảo quản trà Sen kín hũ, tránh ánh sáng, ẩm thấp để giữ hương vị tốt. Hiểu rõ về trà Sen, ta thưởng thức hương vị tuyệt hảo và tận dụng lợi ích sức khỏe mà nó mang lại.
Nếu bạn đang tìm kiếm những sản phẩm trà Sen uy tín có thể tin tưởng lựa chọn các sản phẩm của Thuận Trà Tân Cương. Các sản phẩm trà Ướp Sen là tổng hòa của những tinh túy Sen Bách Diệp Tây Hồi và hương trà Nõn Tôm thượng hạng, cam kết đầy đầy đủ chứng nhận ATTP, OCOP, chăm bón VietGap hữu cơ tại vườn trà đạt chuẩn chứng nhận địa lý Tân Cương Cươn theo tiêu chuẩn kiểm định Châu Âu
►Xem thêm:
- Trà Ướp Bông Sen Tây Hồ
- Thượng Trà Thanh Liên - Set quà biếu trà Sen thượng hạng
- Trà Nõn Tôm thượng hạng
- Trà Sen Tây Hồ - Cam kết bền vững và tầm nhìn tương lai của Thuận Trà Tân Cương
Liên hệ:
Hotline/Zalo: 0819.486.555
Địa chỉ văn phòng: 184 phố Phương Liệt, Thanh Xuân, Hà Nội
Viết bình luận